Anale prolaps, wat ook wel rectale prolaps wordt genoemd, is een aandoening waarbij een deel van de darm uit anus uitsteekt. Dit kan afwisselen van een kleine uitstulping tot een heftige toestand waarbij het gehele rectum naar buiten komt. Dit kan, zoals u zich kunt voorstellen, erg vervelende klachten veroorzaken.
Prolaps is een ander woord voor verzakking. We spreken van een prolaps wanneer weefsel dat zich normaal binnen het lichaam bevindt, door een bestaande opening naar buiten uitpuilt, in dit geval dus de darm uit anus. Bij anale prolaps betekent dit dus dat er een deel van de endeldarm door de anus naar buiten is gezakt en dus een stuk darm uit anus komt. De endeldarmverzakking kan intern of extern voorkomen:
Daarnaast heeft de endeldarm drie verschillende weefsellagen namelijk: een slijmvlieslaag, een spierlaag en bindweefsellaag. Door verschillende oorzaken heb je ook twee andere manieren hoe de darm uit anus kan zakken. Dit onderscheid lees je in verdere alinea’s.
Bij slijmvliesprolaps zakt alleen het slijmvlies van de endeldarm uit. Het slijmvlies komt bij de ontlasting met het persen mee naar buiten. De slijmvliesprolaps is roze van kleur en heeft een dunne wand. Wanneer hier harde ontlasting langskomt, kan dit ervoor zorgen dat het gaat schuren en het slijmvlies beschadigt raakt. Het gevolg hiervan is dat het kan gaan bloeden. Ook kan een slijmvliesprolaps leiden tot verstopping. Wanneer u door verstopping gaat persen, maakt u het probleem in de meeste gevallen alleen maar groter. Ook kan dit in sommige gevallen samen voorkomen met aambeien. Wilt u hier meer over weten? Op de website wordt het begrip aambeien verder uitgelegd en wat u er tegen kunt doen.
Een rectumprolaps is een verzakking van de gehele endeldarmwand. Het kan ook voorkomen dat de anus mee uitzakt. Er komt dan een stuk darm uit anus. De prolaps heeft een dikke wand, is donkerrood van kleur en voelt ook als een duidelijke zwelling aan. Daarnaast wordt de anus door de prolaps afgesloten, wat ertoe leidt dat er geen ontlasting meer door kan en er een ontstopping ontstaat, ook wel obstipatie genoemd. Wanneer u dan gaat persen om de ontlasting erdoorheen te krijgen, maakt u dit vaak alleen maar erger. Een rectumprolaps komt voornamelijk voor bij oudere mensen en bij kinderen tot 5 jaar oud. Een groot merendeel (85%) is vrouw, maar het kan ook bij mannen voorkomen. Mocht u nog andere vragen hebben over bijvoorbeeld skintags, die ook vaak ontstaan bij de anus, bekijk dan vooral even de website.
Er zijn meerdere oorzaken voor anale prolaps. Hieronder worden de meest voorkomende kort benoemd:
Ook zijn er een aantal factoren die mee kunnen spelen waardoor het risico van anale prolaps worden verhoogd:
Het herkennen van anale prolaps kan per persoon variëren, door de ernst van het probleem. U kunt het voornamelijk herkennen aan uitstulpingen van buiten de anus. Ook kan het voor u voelen alsof er druk of zwaarte ontstaat in het anale gebied of dat u moeite heeft tijdens uw ontlasting. Hieronder worden een aantal klachten en symptomen nog duidelijker besproken. Ook kan u te maken hebben met een haarnestcyste. Dit is een cyste die zich meestal vormt in de bilspleet, vlak bij het staartbeen. Hier leest u meer over op de website.
De klachten die bij anale prolaps op kunnen treden zijn voornamelijk:
Het is raadzaam uw huisarts te raadplegen wanneer het gaat om incontinentie, obstructie, bloed- of slijmverlies bij de ontlasting. Het verschilt per persoon wat de verdere acties zijn, maar dit kunnen de volgende processen zijn:
Wanneer u last denkt te hebben van anale prolaps, oftewel een darm komt uit anus, zijn er een paar stappen die zouden kunnen helpen terwijl u wacht op medische hulp. Wel belangrijk te vermelden is dat het vervangen van professionele medische hulp door zelfzorg niet aan te raden is.
Allereerst wordt er gekeken of het om een interne rectumprolaps of externe rectumprolaps gaat. Bij een interne prolaps wordt altijd eerst gekeken of er aan de hand van een dieetadvies en/of medicijnen iets kan worden gedaan aan het probleem. Soms wordt hiervoor ook bekkenfysiotherapie aangeraden en/of darmspoelen. Bij externe rectumprolaps zijn er verschillende behandelingen mogelijk, namelijk via de buik of via de anus.
De rectovaginopexie is de behandeling die het vaakst wordt toegepast en grotendeels bij vrouwen, bij een specifiek type anale prolaps waarbij het rectum naar beneden zakt. Tijdens deze operatie wordt het rectum teruggebracht naar de positie waar het normaal gesproken zit. Tijdens een kijkoperatie in de buik wordt de wand van de endeldarm en de vagina opgetrokken, waar een matje wordt bevestigd aan de binnenkant van de wervelkolom.
De delorme procedure is een procedure waar de prolaps via de anus wordt verwijderd. Tegenwoordig wordt deze operatie weer wat vaker gedaan, omdat hierbij geen matje nodig is. Wel is de kans dat de prolaps terugkomt wat groter. Deze vorm van operatie wordt vaak toegepast bij patiënten die niet in aanmerking komen voor meer uitgebreide operaties.
Naast deze twee operatievormen zijn er ook alternatieven behandelingen mogelijk. Zoals gezegd is er bekkenbodemtherapie mogelijk, maar ook kruidengeneeskunde en acupunctuur. Sommige mensen zijn hier meer geïnteresseerd in dan de voor de handliggende operaties. Toch is het belangrijk eerst de effectiviteit en veiligheid te bespreken met uw arts.
Natuurlijk zijn er ook tips en adviezen waar je rekening mee kunt houden, om anale prolaps hopelijk te voorkomen. Hieronder een aantal tips:
Innovatieve en patiëntvriendelijke proctologie en chirurgische behandelingen.
Locatie Nieuwegein
Edisonbaan 22
3439 MN Nieuwegein
Locatie Amstelveen
Van Heuven Goedhartlaan 933
1181 LD Amstelveen
Locatie Zwolle
Rembrandtlaan 10
8021 DH Zwolle
Locatie Assen
Hoofdvaartsweg 97
9405 AC Assen
Locatie Eindhoven
De Rijn 2
5684 PJ Best
Contact voor een afspraak?
Dit is mogelijk indien u in het bezit bent van een verwijsbrief.
Patiënt Portaal
Altijd uw gegevens inzien? Voor veilige toegang naar uw persoonlijke portaal.
030 - 30 79 400
secretariaat@c-ec.nl
Noodnummer (uitsluitend spoed buiten werktijd): 06 - 5152 3801